Baskı Devre (PCB) Nedir? Nasıl Yapılır? Ne İşe Yarar?

Çoğu elektronik sistemde bulunan baskı devre kartları oldukça önemli sistemlerdir. Oldukça önemli olan bu sistemler hakkında merak edilen birden fazla şey vardır. Bu yüzden yazımızda; Baskı Devre (PCB) Nedir? Nasıl Yapılır? Ne İşe Yarar? Sorularının cevaplarına yer vereceğiz. 

Baskı Devre Kartı (PCB) Nedir? 
Elektronik devre elemanlarına yerleştirilen ve bu elemanlar arasındaki elektriksel bağlantıları bakır sistemli yüzeylerde oluşan yollarla sağlayan karta baskılı devre kartı (PCB) da denir. Baskı devre kartları genel olarak iki türe sahiptir. Tek taraflı kartlar ve çift taraflı kartlar olarak ayrılan baskı devre kartı detayları şöyledir:

Tek Taraflı Kartlar: Bu kart tiğinde genel olarak komponentler kartın yüzey kısmına, iletken deseni de zıt yüzeyine sabitlenir. Bu kart tipinde yalnızca bir iletken desen olmasından dolayı bu tip baskı devre kartları bu isimle anılmaktadır. 
Çift Taraflı Kartlar: Genel anlamla herhangi iki tarafında da iletken desenine sahip olan kartlardır. İki iletken desenine sahip olması için bu kartların ikisinin arasında özel olan bir çeşit elektrik bağlantısı olmak zorundadır. 
Baskı Devre Kartı Ne İşe Yarar? 
Baskı devre kartlarının sahip olduğu iki önemli amaç vardır. Bu amaçlardan ilki, genel olarak ektronik bileşenleri birlikte tutmak ya da bileşenler arasındaki elektriksel bağlantıyı sorunsuz bir şekilde sağlamaktır. Kartların ikinci amacı ise ağ oluşturmaktır. Kart yalıtkan ve esnek değildir. Kartın yüzeyinde görülen ice genel bağlantılar, üretim aşamalarının başında bütün kartı kaplayan iletken folyoya dahil bir parçadır. Bu iletken foyla kısmen oyulur ve kalan bakır yollar ile baskı devre kartının ağ oluşturması sağlanır.

Baskı Devre Nasıl Yapılır?

Baskı devre yapmak için öncelikle aşağıdaki malzemelere ihtiyaç vardır. Bundan dolayı ilk adım olarak bu malzemeleri edinmek gerekmektedir.

Baskı devre şemasına uygun ölçülerde bakır ya da epoksi plaket

Bulaşık Süngeri

PNP veya kuşe kağıt

Deterjan (Sıvı sabun veya cif vb)

Asetat kalemi

Ütü

Tuzruhu

Perhidrol asit

Plaketi yatay olarak yerleştirmenize olanak sağlayacak plastik kap

Baskı devre için gerekli olan malzemeler edinildikten sonra; ilk adım olarak bilgisayarda baskı devre çizme programı açılmalı ve baskı devre çizimi hazırlanmalıdır. Hazırlanan baskı devre çiziminin ters görüntüsü lazaer yazıcıdan PNP ya da kuşe kağıda basılmalıdır. Bu adımda önemli olan konu baskının kaliteli olmasıdır. Bu yüzden kullanılan toner kesinlikle kaliteli olmalıdır.  

Bu aşamadan sonra ikinci adım olarak, devre şeması boyutuna uygun br şekilde bakır ya da epoksi plaket hazırlanmalı ve ardıdnan deterjan ve bulaşık süngeri ile temizlenmelidir. Bu adımdan sonra üçüncü adım olan yağlı kağıda çıkarılan çıktının ön yüzünü bakır plaketin ön yüzüne gelecek şekilde yerleştirilmelidir. Yerleştirme işleminden sonra kenarlar bakır plaketin arka tarafında doğru katlanabilir. Bura plaket ve kağıt hizalaması yapmak oldukça önemlidir.

Baskı devre yapma dördüncü adım belki de en zor adım ütüleme aşamasıdır. Bu aşamada ütüye su koyulmadan işlemin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Ütüye su koymak kağıdı ıslatabileceğinden dolayı susuz ütüleme yapmak oldukça öenmlidir. Ütüleme işlemine başlamak için öncelikle ütü pamuklu ayarına getirilmelidir. Ardından ütüyü plaketin üzerinde bastıtarak 5 ila 10 dakika kadar ütüleme işlemi yapılmalıdır. Böylece plaketin kabarmasının önüne geçilecektir.  

Baskı devre yapmanın beşinci adımı olarak ütülenen plaketin soğuması sağlanmalıdır. Birkaç dakika bekledikten sonra dikkatli bir şekilde baskı çıkarılmalıdır. Bu aşamada yolların zarar görmemesi için dikkatli davranılmalıdır. Bu adımın ardından altıncı adım olarak baskı devre şeması ile baskı devre karşılaştırılmalı ve eksik yerler baskı devre kalemi olarak kullanılan asetat kalemi ile tamamlanmalıdır. Burada biraz çizim becerisine sahip olmak işlemi kolaylaştıracaktır. Baskı devre kartında kısa devre gibi istenmeyen şeyler varsa bunları karttan ayırarak işlemi sonlandırmak gerekir. İşemin yedinci adımı olan asit kullanımı ayrı başlıkta inceleyeceğiz.

Baskı Devre Yapımında Asit Nasıl Kullanılır? 
Baskı devre yapımında asit kullanılırken dikkat edilmesi gerekenler vardır. Dikkat edilmesi gerekenleri şu şekilde sıralayabiliriz:

Asit kullanımı kesinlikle hava alan bir ortamda gerçekleşmelidir.

Plaket asit içine bırakıdıktan sonra ortam terk edilmelidir.

Perhirol ya da tuzruhuna kesinlike direkt bir şekilde temas edilmemeli. Koruyucu eldiven giyilmeli ve maşa kullanılmalıdır.

Plaketi asit kabından çıkarırken kesinlikle gözlük, eldiven ve maşa kullanılmalıdır. Zararlı gazlardan etkilenmemek adına bu adımı kesinlikleatlamalaısınız.

Bu maddelerin herhangi bir şekilde cildinize temas etmesi durumunda temas bölgesini hemen bol suyla güzelce yıkamalısınız.

Daha önce bu konuda bir tecrübeniz yoksa tecrübesi olan kişilerden yardım talep etmek faydalı olacaktır.

Bu işlemi astım ya da nefes darlığı sorunu olan kişiler kesinlikle yapmamalıdır.

Baskı devre (PCB) yapımının yedinci adımı olan asit işleminde dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli husus baskı devrenin asitte fazla bekletilmemesidir. Plaketin asit kabında 5 ila 10 dakika beklemesi yeterlidir. Bu süre içinde kabın hafif hafif sallanması süreci hızlandıracaktır. Bu süre sonunda plaketi asit içinden çıkarabilirsiniz. Asit adımından sonra bakır plakette yollar belli olacaktır. Yollar güzel bir şekilde belli olduktan sonra bulaşık süngeri ve deterjan kullanarak plaket temizlenir. Son adım olarak ise baskı devre matkabı ile plaket delinir ve işlem tamamlanır.

Kaynak: Cemre

Baskı Devre (PCB) Nedir? Nasıl Yapılır? Ne İşe Yarar? Hakkında S.S.S.