Kan tahlilinde yazan MON nedir? MON aralığı kaç olmalı?

Monosit nedir? Monositler kemik iliğinde üretilirler. Diğer beyaz kan hücreleri gibi monositlerin de görevi bağışıklık sisteminin düzenli şekilde çalışmasına yardımcı olmaktır. Monositler çeşitli sebeplerden dolayı yükselebilir veya düşebilir. Bu gibi durumlarda çeşitli belirtilerle karşımıza çıkabilir. Monosit üretimindeki bozukluklar hemogramda yani tam kan sayımı testleri ile ölçülür ve testte genellikle MON değeri olarak belirtilir. Monosit normal değer aralığı kullanılan ilaçlar, cinsiyet, geçirilen hastalıkların yanı sıra monosit değeri bebeklerde ve hamilelerde düşük veya yüksek olabilir. MON değeri kaç olmalı? 

MON testi nedir?

Vücudumuzda 5 çeşit beyaz kan hücresi bulunur. Bunlar; bazofiller, eozinofiller, lenfositler, nötrofiller ve monositlerdir. Vücudumuzda bulunan diğer beyaz kan hücrelerinden ve testlerinden bahsettik. Bu yazımızda ise beş çeşit beyaz kan hücrelerinden monosit olanı detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. Monosit nedir? Monositler kemik iliğinde üretilirler. Diğer beyaz kan hücreleri gibi monositlerin de görevi bağışıklık sisteminin düzenli şekilde çalışmasına yardımcı olmaktır. Monositler çeşitli sebeplerden dolayı yükselebilir veya düşebilir. Bu gibi durumlarda çeşitli belirtilerle karşımıza çıkabilir. Monosit üretimindeki bozukluklar hemogramda yani tam kan sayımı testleri ile ölçülür ve testte genellikle MON değeri olarak belirtilir. Monosit değerleri bozuklukları en çok enfeksiyon hastalıkları sebebiyle ortaya çıkmaktadır. MON tahlili diğer beyaz kan hücreleri test sonuçları ile birlikte değerlendirilir. MON testi anlamı monosit kelimesinin kısaltmasından gelmektedir. Tahlillerde gördüğünüz MON değerleri yüzde (%) işaretleri ile veya MONO değerleri ile de karşınıza çıkabilir. Aynı zamanda MO değeri ile de, testlerde yer alabilir. MO, MON, MONO bu ifadelerin hepsi aynı anlama gelir. Monosit düşüklüğü veya yüksekliği tanısının konulabilmesi için öncelikle beyaz kan hücresi seviyelerini belirleyen kan testleri yapılmalıdır. Tam kan sayımı yani hemogram testinde bağışıklık sistemi ve beyaz kan hücrelerinin genel sağlık durumu belirlenirken annemi veya çeşitli kan hastalıkları tanısı için yardımcı olabilir. 

MON değeri kaç olmalı?

Kandaki monosit oranları çeşitli sebeplerden dolayı yükselebilir. Monosit yüksekliği tıpta monositoz olarak adlandırılır. Kandaki monosit değerleri genellikle düşük şeklinde değil yükseliş şeklinde gözlemlenir. Çünkü enfeksiyon hastalıklarına karşı savunma sağlayan monosit hücreleri daha fazla üretilerek bu enfeksiyonlar ile savaşmaya çalışır. Giderilen enfeksiyon veya giderilmediği sanılan enfeksiyon durumlarında monosit üretimi devam eder. Bunun nedeni sadece enfeksiyon olmayabilir. Kullanılan ilaçların yanı sıra monosit değeri bebeklerde ve hamilelerde de düşük veya yüksek olabilir. Monositler beyaz kan hücrelerinin yaklaşık %1- 10'unu oluştururlar. Daha kolay bir deyişle vücutta 8000 adet beyaz kan hücresi varsa mutlak monosit aralığı 80-800 arasında normaldir. Bu mutlak monosit sayısı kişinin vücudu bağışıklık sisteminin genel sağlığı hakkında bilgi verir. Kadınlara oranla monosit sayıları erkeklerde daha yüksektir. Monosit normal değer aralığı %4 -%10 arasındadır. %11 ila %15 arasında seyreden monosit değerleri yüksek kabul edilirken %4 altında kalan monosit değeri monosit düşüklüğü olarak kabul edilir. %15'in üzerinde olan monosit değeri çok yüksek değer aralığı grubundadır.Kan tahlillerinde MON ismi ile karşımıza çıkan değerlerin yüksek olması kanda bulunan monosit sayısının artması durumunda ortaya çıkar. Monosit yüksekliğine monositoz denir. Beyaz kan hücrelerinin tümü vücudumuzun savunma mekanizması hücreleridir. Bakteri, virüs, mantar ve parazit gibi mikroorganizmalara karşı vücudumuzu koruyan beyaz kan hücreleri kemik iliğinde üretilir. Olgunlaşan beyaz kan hücreleri kana geçerler. Monosit kan hücreleri hacim olarak diğer kan hücrelerinden büyüktür. Monositler at nalı şekline benzerler. Mikroskop ile incelenen monositler periferik yayma tekniği ile incelenir. Monosit yüksekliği tek başına bir anlam taşımasa da bazı sıkıntıların habercisi olabilir. Kandaki MON yüksekliği kan hastalıkları ve enfeksiyon hastalıkları ile gelişebilir.

MON değeri yüksekliği nedir?

Kan tahlillerinde MON ismi ile karşımıza çıkan değerlerin yüksek olması kanda bulunan monosit sayısının artması durumunda ortaya çıkar. Monosit yüksekliğine monositoz denir. Beyaz kan hücrelerinin tümü vücudumuzun savunma mekanizması hücreleridir. Bakteri, virüs, mantar ve parazit gibi mikroorganizmalara karşı vücudumuzu koruyan beyaz kan hücreleri kemik iliğinde üretilir. Olgunlaşan beyaz kan hücreleri kana geçerler. Monosit kan hücreleri hacim olarak diğer kan hücrelerinden büyüktür. Monositler at nalı şekline benzerler. Mikroskop ile incelenen monositler periferik yayma tekniği ile incelenir. Monosit yüksekliği tek başına bir anlam taşımasa da bazı sıkıntıların habercisi olabilir. Kandaki MON yüksekliği kan hastalıkları ve enfeksiyon hastalıkları ile gelişebilir. Hamilelikte MON yüksekliği çok sık karşılaşılan bir durum olmasa da fazla yükselmesi birtakım sorunların var olduğuna işaret eder. Aynı şekilde bebeklerde MON yüksekliği çok sık karşılaşılmas da önlem alınması ve tedavi edilmesi gereken bir durumdur. Dahiliyenin bir yan dalı olan Hematoloji bölümü özellikle kan hücreleri ve kan hastalıkları ile ilgili konularla ilgilenir. 

Monosit yüksekliği belirtileri nelerdir?

Kemik iliğinde üretilip kana gönderilen monosit yükseldiğinde kişi bunu vücudunda herhangi bir belirti ile fark edemez. Monosit yüksekliği yapılan kan testleri sonucunda ortaya çıkan bir durumdur. Kan testindeki MON değeri yüksekliği ne kadar belirti vermese de bu yüksekliğe sebep olan hastalık belirti verebilir. En sık enfeksiyon hastalıklarında yükselen monosit değeri kişide ateş, halsizlik ve vücut ağrısı oluşturabilir. Bunun yanı sıra kan hastalıkları ve otoimmün hastalıklarında da monosit yüksekliği görülebilir. Her birinin kendine has belirtileri olduğu gibi kişide herhangi bir belirti göstermeyebilir.

Monosit yüksekliği neden olur?

Dokularda yabancı maddelere karşı savaşan bazı ana yapılar vardır. Bunlardan biri de makrofajlardır. Bu makrofajların ana kaynağı ise monositlerdir. Vücudumuzu çeşitli hastalıklara karşı korumakla görevli beyaz kan hücreleri karşılaştığı enfeksiyon durumlarında daha fazla üretilip kana karışırlar. Bunun sonucunda ise MON tahlili değerleri yüksek çıkar. Bunun yanı sıra monosit yüksekliği nedenleri arasında kan hastalıkları da yer alır. Daha öncede söylediğimiz gibi monositler kemik iliğinde üretilirler. Kemik iliğinde oluşan hasar veya hastalıklar sonucunda da monosit değerinde artışlar görülebilir. Buna myeloproliferatif bozukluklar örnek olarak verilebilir. 

• Lenfomalar, kronik myelomonositik lösemi, monositik lösemi gibi kanser türleri
• Sistemik lupus eritematosuz, romatid artrit, inflamatuar bağırsak hastalığı gibi bazı otoimmün hastalıkları
• Obezite
• Tüberküloz, sifiliz, listeria gibi hastalıklar
• Nedeni belirlenemeyen ateşli hastalıklar
• Akut enfeksiyonların iyileşme dönemlerinde monosit değerleri yükselebilir.

Monosit yüksekliğine ne iyi gelir?

Öncelikle monosit yüksekliğinin bir hastalık olmadığını söylemeliyiz. MON yüksekliği bir hastalığın sonucunda ortaya çıkan bir durumdur. Siz sahip olduğunuz hastalığın şikayeti ile gittiğinizde verilen kan tahlillerinde yüksek değerler ile karşılaşılır. Diğer kan değerlerindeki anormallikler gibi MON değeri yüksekliğinde de önce altta yatan hastalığın tedavi edilmesi gerekir. Saptanan ve tedavi edilen hastalık sonrasında normal monosit değerleri görülmeye başlanacaktır. Tüm tedaviye rağmen sonuç vermeyen MON yüksekliği kişilerin daha büyük sorunlara yol açabilir. MON yüksekliği ne kadar hastalık olmasa da tedavi edilmediğinde ölümcül olabilen hastalıklara sebep olabilir. Hastaların tedavi sürecine başladıktan sonra dikkat etmesi gerekn bazı hususlar vardır.

• Uyku düzenine dikkat edilmeli
• Fazla kiloya sebep olabilecek şeylerden kaçınılmalı
• Bol su tüketilmeli
• Sık sık temiz hava yürüyüşleri yapılmalı
• Sigara ve alkol kulllanılmamalı
• Bulaşıcı hastalık riski olan yerlerden veya kişilerden uzak durulmalı
• Stresten uzak huzurlu bir yaşam benimsenmeli
• Kişinin yaşına, sağlığına uygun egzersiz yapması tedavi sürecini destekler.

MON değeri düşüklüğü nedir?

Kandaki monosit miktarı ve bu miktarın beyaz kan hücreleri içindeki oranları CBC tahlili ile de belirlenebilir. Kişiden alınan kan örneği laboratuvarlara gönderilir ve tahlil edilir. Genellikle 24 saat sonrasında çıkan kan sonuçlarındaki MON değeri eğer %4'den düşükse monosit düşüklüğü söz konusudur. Monosit değeri düşüklüğü çeşitli sebeplerle düşebilir. Çok sık görülmese de tehlike arz eden MON düşüklüğü tedavi edilmelidir. Çünkü tedavi edilmeyen MON yetersizliği ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Öncelikle bu düşüklüğün nedeninin belirlenmesi ve bu düşüklüğe neden olan hastalığın tedavi edilmesi gerekir. B12, C ve D vitamini eksikliği ile birlikte görülen monosit eksikliği tedavisi için protein ve vitamin desteği kullanılır. Bu takviyeler ile monosit seviyesi yükselir ve monosit hücrelerinin eskisi gibi sağlıklı çalışmasını sağlar. MON düşüklüğü genellikle enfeksiyon hastalıkları nedenli olduğu için antibiyotik kullanımı tedaviye mutlaka dahil edilir. Uzun süreli monosit düşüklüğü yaşayan kişilerde bağışıklık sistemi zayıflar ve vücut direncini kaybeder. Savunmasız kalan vücut hastalıklara daha açık hale gelerek döngüyü olumsuz şekilde etkiler. Mikrobakteriyel, fungal ve HPV enfeksiyonlarına karşı risk teşkil eden monosit düşüklüğü rahim ağzı kanserine zemin hazırlayabilir. Monosit değeri düşüklüğü kalp hastalıkları semptomlarını azaltırken kan bozukluklarına yatkınlığı arttırır.

Monosit düşüklüğü belirtileri nelerdir?

Vücut bakterilerle savaşmak için yeteri kadar beyaz kan hücresi üretemediğinde monosit eksikliği oluşur. Sık görülmediği gibi genellikle MON düşüklüğü belirti de göstermez. MON düşüklüğü belirtileri daha çok bu düşüklüğe neden olan hastalıkların belirtilerinden kaynaklanır. MON düşüklüğü durumunda vücutta bir enfeksiyonun var olduğu söylenebilir. Bu enfeksiyona bağlı olarak bazı belirtiler gelişebilir.

• Yorgunluk
• Gece terlemesi
• Ateş
• İştahsızlık
• Kilo kaybı
• Midede dolgunluk hissi

Monosit düşüklüğü neden olur?

Vücudumuzu çeşitli hastalıklara karşı korumakla görevli beyaz kan hücreleri karşılaştığı enfeksiyon durumlarında üretime yetişemeyip güçsüz kalırlar. Bunun sonucunda ise MON tahlili değerleri düşük çıkar. Kemik iliğinde oluşan hasar veya hastalıklar sonucunda da monosit değerinde düşüşler görülebilir. Monosit düşüklüğüne neden olan hastalıkları şu şekilde sıralayabiliriz.

• Viral enfeksiyonlar
• Doğuştan gelen ve kemik iliği fonksiyonunu etkileyen bozukluklar
• Lösemi gibi kanser türleri
• Romatoid artrit gibi otoimmün hastalıkları
• Vücudun ürettiği monosit değerini hızlı bir şekilde düşüren ciddi enfeksiyonlar
• Radyasyon ve kemoterapi tedavisi
• Tüberküloz
• Dalakta kan hücresi yıkımına neden olan hipersplenizm durumu
• Aplastik anemi
• Bağışıklık sistemini zayıflatan HIV ve AIDS hastalıkları
• Kemik iliğini etkileyen bir genetik bozukluk olan monoMAC sendromu

Monosit düşüklüğüne ne iyi gelir?

Zayıf bağışıklık sisteminin bir göstergesi olan MONO düşüklüğü tedavisi için doktorun uygun gördüğü ve tavsiye ettiği ilaç ve önerileri uygulamak önemlidir. Bağışıklık sisteminin uzun süreli korunması ve güçlü kalması için sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek gerekir. Aşağıdakileri öneriler ile monosit düşüklüğü tedavisine destek olabilir, süreci hızlandırabilirsiniz.

• Meyve ve sebzeler bakımından zengin bir diyet programı takip etme
• Düzenli egzersiz yapma
• Düzenli uyuma
• Stretsiz bir yaşam tarzı oluşturma
• Sağlıklı kiloyu hedefleme
• Sigara ve alkol tüketimini azaltma veya sonlandırma
• Multivitamin ve mineral takviyesi alma
• C ve E vitamini, çinko ve baharatlı gıda tüketimi ile bağışıklık sistemini güçlendirme
• B12 vitaminleri ve folat seviyesini artırma
• Sarımsak gibi enfeksiyonu azaltmayı destekleyen gıdalar tüketme

Kanser nedeniyle herhangi bir tedavi görülmesi durumunda monosit değerini yükseltmek amacıyla başvurulacak vitamin destekleri için öncelikle hekime danışılması önerilir.

Kaynak: Cemre

Kan tahlilinde yazan MON nedir? MON aralığı kaç olmalı? Hakkında S.S.S.