Kan tahlilinde yazan MCHC nedir? MCHC aralığı kaç olmalı?

MCHC yüksekliği ve MCHC düşüklüğü ne anlama gelir? Kişide bir kırmızı kan hücresi içinde bulunan hemoglobin miktarının ölçümü olarak nitelendirilen MCHC terimi bir kırmızı kan hücresi içinde yer alan ortalama hemoglobin miktarını gösterir. Bu proteinler organlara oksijen ve demir gibi bileşenler taşırlar. Kanda MCHC seviyelerinin %31’in altına düşmesiyle, kırmızı kan hücrelerindeki hemoglobin proteinin taşıdığı oksijen ve demir gibi moleküllerin miktarında da azalma görülür. MCHC değeri nedir? Kanda bulunan MCHC değer aralığı yaşa göre değişiklik gösterebilen bir yapıdadır. MCHC ve MCH farkı nedir?  

İlginizi çekebilir: Kan tahlilinde yazan NEU nedir? NEU aralığı kaç olmalı?

MCHC nedir?

Kanın ana bileşenlerinden biri olan kırmızı kan hücrelerine eritrosit denir. Kandaki eritrosit değerlerini kontrol etmek için hemogram testi uygulanır. Bu hemogram testinin çeşitli parametreleri bulunur. Bu parametreler tahlil sonuçlarında gördüğümüz EOS, RDW, WBC gibi birçok değerleri içerir. MCHC değerleri de bu parametreler arasında yer alır. Kişide bir kırmızı kan hücresi içinde bulunan hemoglobin miktarının ölçümü olarak nitelendirilen MCHC terimi bir kırmızı kan hücresi içinde yer alan ortalama hemoglobin miktarını gösterir. Hemoglobin ise kanın içinde oksijen taşımaya yardımcı olan ayrıca demir açısından çok zengin bir protein türü olarak açıklanabilir. MCHC ne demek? ‘Ortalama Eritrosit Hemoglobin Konsantrasyonu’ olarak çevrilen bir terimdir. MCHC açılımı ise ‘Mean Corpuscular Hemoglobin Concentration’ kelimesinin baş harflerinden oluşur. MCHC testi genel sağlığı değerlendirmek, bazı hastalıklara yönelik teşhis etmek, teşhis sonrası durum takibi yapmak ve tedavinin etkilerini ortaya koymak için sıkça başvurulan bir tetkiktir. MCHC değeri genellikle hastada anemi olup olmadığını kontrol etmek amaçlı kullanılır. MCHC tahlili açlık, tokluk gibi ön hazırlık gerektirmeyen, bir tüp kan örneği ile yapılan bir testtir. Ancak ölçüm sırasında başka değerlere de bakılması gerekiyor ise uzman doktor tarafından birtakım hazırlık önerileri yapılabilir.

MCHC değeri kaç olmalı?

MCHC değer aralığı yaşa göre değişiklik gösterebilen bir yapıdadır. Aynı şekilde kan testini yapan cihazın çalışma sistemine göre referans değerleri değişebilir. Yetişkinlerde normal MCHC değeri her desilitre için 31-37 g/DL aralığında seyreder. 2 yaşından büyük çocuklarda MCHC değerleri 31-37 g/DL referans aralığı normal kabul edilir. Kişide kırmızı kan hücresi sayıları normal olarak belirlense de MCHC değerleri düşük, normal ya da yüksek olarak ölçülebilir. Hamilelikte MCHC değeri kaç olmalı? Anne adaylarının gebelik döneminde, vücudunda bulunan kan hücrelerinin sağlıklı bir işleyiş içinde olması önemlidir. Anne sağlığının yanı sıra bebek sağlığının da sorunsuz bir şekilde devam etmesi için bu süreçteki kan değerlerindeki düşüklük ve yükseklikler dikkatle takip edilmelidir. Gebelik döneminde MCHC değeri değişmese de bazı anne adaylarının MCHC değerleri küçük oranda düşebilir. Gebelikte MCHC değeri de yetişkinler için verilen 31-37 g/dl değer aralığı gibi referans olarak kabul edilir. Peki bebeklerde MCHC değeri kaç olmalı? Bebekler dünyaya geldikleri zamandan itibaren kanda MCHC değeri hızlı bir şekilde değişir. Bu yüzden özellikle 2 yaşına kadar bebeklerde MCHC normal değeri çok değişkendir.

• Yeni doğan bebekler için ortalama değer 30-36 g/dl aralığında
• 1-3 günlük bebekler için ortalama değer 29-37 g/dl aralığında
• 1-2 haftalık bebekler için ortalama değer 28-38 g/dl aralığında
• 1-2 aylık bebekler için ortalama değer 29-37 g/dl aralığında
• 3 ay ile 2 yaş arasındaki bebekler için ortalama değer 30-36 g/dl aralığında referans olarak kabul edilir.

MCHC ve MHC farkı nedir?

İsmen birbirine benzeyen bu iki parametre sıkça karıştırılan testlerdendir. İsimleri benzese de farklı amaçlar ile kullanılan bu testlerin farkı merak edilen konular arasındadır. MCH hemoglobinin alyuvarlardaki ortalama miktarını ifade ederken, MCHC bir kırmızı kan hücresi içinde yer alan ortalama hemoglobin miktarını gösterir. Görevleri gibi bu iki parametrenin değer aralıkları da farklıdır. MCH miktarı hem erkekler hem de kadınlar için 35-27 g/dl arasında seyrederken, MCHC miktarı hem kadınlar hem de erkekler için 37-32 g/dl aralığındadır. Tek ortak noktaları kırmızı kan hücreleri ile alakalı olmasıdır.

MCHC düşüklüğü nedir?

Kırmızı kan hücrelerinde hemoglobin proteini bulunduğunu söylemiştik. Bu proteinler organlara oksijen ve demir gibi bileşenler taşırlar. MCHC düşüklüğü ne anlama gelir? Kanda MCHC seviyelerinin %31’in altına düşmesiyle, kırmızı kan hücrelerindeki hemoglobin proteinin taşıdığı oksijen ve demir gibi moleküllerin miktarında da azalma görülür. Oksijen açısından beslenemeyen organlarda zamanla sorunlar ortaya çıkmaya başlar.

MCHC düşüklüğü neden olur?

MCHC eksikliği birçok sebeple ortaya çıkabilir. Ancak anemi hastalığı MCHC düşüklüğü nedenlerinin en sık karşılaşılanıdır. Eritrositlerin yani kırmızı kan hücrelerinin boyutu normalden daha düşük olan anemi hastalarında hemoglobin düzeyinde de düşme görülür. Elbette bu düşüklüğün sebebi sadece anemi değildir. MCHC düşüklüğüne neden olan hastalıklar ve durumları daha detaylı inceleyelim.

• Çölyak hastalığı
• Crohn hastalığı
• Demir eksikliği
• Hamilelik
• Mide ülseri
• Kancalı kurt enfeksiyonu
• Kurşun zehirlenmesi
• Gastrik bypass cerrahisi yapılması
• Adet kanamalarının artması
• Demir açısından yetersiz gıda tüketimi
• Mide kanaması
• Kırmızı kan hücrelerinin hasar görmesi
• Hemolizin erken dönemde hasar görmesi
• Düşük dereceli kan kaybı kronik olarak ortaya çıkması
• İç kanama riski ortaya çıkan kanser türleri

MCHC düşüklüğü belirtileri nelerdir?

MCHC eksikliği olan kişilerde meydana gelen belirtiler genellikle anemiye bağlı olarak ortaya çıkar. Ancak bunun dışında belirtiler ile de uzmanlara başvuran hastalar var. belirli belirtiler yoğun olarak ortaya çıkan MCHC düşüklüğünün belirtileri aşağıdaki şekildedir. Ancak bu düşüklük herkeste aynı belirtiler ve bu belirtiler aynı seyirde, şiddette görülmeyebilir.

• Soluk ten görüntüsü
• Nefes darlığı
• Uzun süreli ve geçmeyen yorgunluk
• En ufak durumda güçsüzlük hissi oluşması
• Baş dönmesi, var olan baş dönmesi şikayetinin artması
• Vücutta eskiye göre daha kolay morluk ortaya çıkması
• El ve ayaklarda uyuşma hissi ve zamanla artışı

MCHC düşüklüğüne ne iyi gelir?

MCHC düşüklüğü tanısı konan hastalarda öncelikle bu duruma sebep olan nedenler için gerekli testler ve tetkikler yapılır. Araştırılan ve tanısı konan bu düşüklüğün altta yatan neden tedavi edilir. Eğer bu düşüklüğü neden olan hastalık tedavi edildikçe MCHC değerlerinde düzelme olursa rutin testler ile değerler kontrol edilir. Ancak eğer tedaviye rağmen değerlerde yükselme yoksa yapay şekilde seviyeyi arttırmamak gerekir. Uzmanlar bu hastalara demir emiliminin artmasını sağlayacak C vitamini takviyesi de önerilebilir. Bunun dışında basit yaşam değişiklikleri ve diyet listeleri ile bu sorun ortadan kaldırılabilir. MCHC değeri nasıl yükseltilir? diye soranlar için öneriler aşağıda yer alıyor.

• Kafein tüketimi mutlaka sınırlandırılmalı,
• Haftada en az iki defa kırmızı et tüketmeye özen göstermeli, ancak kırmızı et tüketimi sırasında süt ve süt ürünleri tüketmekten kaçınılmalıdır. Etle birlikte pişmiş sebzelerin tüketimi tercih edilirse demir emilimi arttırır.
• Her hafta beslenme listesinin içine balık ve sebzeler düzenli olarak eklenmeli,
• Kuru üzümü ve mevsim meyveleri ara öğünlerde tüketmeli,
• Ispanak, kuşkonmaz, maydanoz gibi besinler düzenli olarak tüketilmeli,
• Bol su içmeye ve hafif egzersizler veya günlük yürüyüşler yapılmalıdır.

Peki MCHC düşüklüğü tedavi edilmezse ne olur? MCHC düşüklüğü fark edilmediğinde dokular ve hücreler belirli bir süre sonra ihtiyacı olan oksijeni alamamaya başlayacaktır. Bu da hastanın vücudu için tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Vücuttaki dokular ihtiyacı olan oksijeni alamadığında iç organların tamamı, beyin ve kaslar da olumsuz etkilenir. Buna bağlı olarak zamanla hastada ağrı, kramp şikayetleri artar. Ayrıca tedavi edilmeyen MCHC düşüklüğünün unutkanlık ve duygu durum bozukluğu gibi durumlarda ortaya çıkardığı biliniyor. Bu yüzden MCHC düşüklüğü mutlaka tedavi edilmesi ve geciktirilmemesi gereken bir durumdur. Geciktirilen veya aksatılan tedaviler ilerleyen dönemlerde vücudunuzun daha zor geri dönüş vermesine neden olabilir.

MCHC yüksekliği nedir?

MCHC yüksekliği ne anlama gelir? MCHC yüksekliği çeşitli potansiyel sebepler ile ortaya çıkan bir durumdur. Çoğunlukla kırmızı kan hücrelerinin kırılgan olan kişilerde veya bu kırmızı kan hücrelerinin kolayca yok olmasına sebep olan durumlara, hastalıklara sahip kişilerde yüksek MCHC değerleri görülür. Bu yükseklik normalin çok üstünde olabilirken bazen küçük dalgalanmalar şeklinde de karşımıza çıkabilir. Ancak %36’nın üzerine çıkan MCHC seviyesi yüksek değerler olarak kabul edilir.

MCHC yüksekliği neden olur?

Bu bölümde MCHC değeri neden yükselir? sorusunu yanıtlayacağız. Ancak öncesinde kişinin bu nedenlere yatkınlığı ile MCHC yüksekliğinin seyri ve şiddetinin doğru orantılı olduğunu söylemeliyiz. Örneğin aşağıda belirtilen potansiyel nedenlerden birine yatkınlığınız varsa MCHC yüksekliği riskiniz o kadar yüksektir. Özellikle hemolitik anemi gibi vücuttaki bağışıklık sistemi elemanlarının kan hücrelerine saldırdığı otoimmün hastalıkları olan kişilerde MCHC yüksekliğine sıklıkla rastlanır. Diğer MCHC yüksekliğine neden olan hastalıklar ve durumlar aşağıda yer alıyor.

• Karaciğer hastalıkları
• B-12 eksikliği
• Folik asit eksikliği
• Makrositik anemi gibi kırmızı kan hücrelerinin normalden büyük olması durumu
• Tiroid sorunları
• Vücutta ortaya çıkan ciddi dereceli yanıklar
• Kan kaybı artışı
• Kemoterapi ilaçları kullanımı
• Normalden çok daha fazla sıvı alımı
• Çay ve kafein tüketimi oranının çok artması
• Vücuda eskiye göre daha az miktarda vitamin girmesi

MCHC yüksekliği belirtileri nelerdir?

MCHC yüksekliği belirtileri yükseklik seviyesine ve nedenine bağlı olarak değişiklik gösterir. Ancak yaygın MCHC yüksekliğinin belirtileri arasında saç ve tırnakların kırılgan hale gelmesi, ishal, iştah kaybı başlaması gibi semptomlar yer alıyor. Aşağıda diğer sık karşılaşılan MCHC yüksekliğinin belirtileri yer alıyor.

• Sürekli devam eden yorgunluk hissi
• İştah kaybını takiben aşırı kilo kaybı görülmesi
• Mide bulantısı ve kusma şikayetleri
• Zayıflık
• Huzursuzluk hissinde artış
• Hızlı kalp atımı görülmesi
• Bayılma
• Çok fazla terlemeye başlama
• Enfeksiyon görülmesi
• Karında sağ üst bölgede ağrı şikayetleri
• Sarılık tanısı
• Sürekli acıkma hissi olması
• Hafıza sorunları başlaması

MCHC yüksekliğine ne iyi gelir?

MCHC yüksekliği tedavisi için öncelikle altta yatan nedenin belirlenmesi adımı ile başlanır. Bu yüksekliğe neden olan durum belirlendikten sonra gerekli tedavi edilir. Hastaya B12 ve folat içeren besinlerin bulunduğu bir diyet uygulaması ve beslenme listesi önerilir. Dengeli ve sağlıklı beslenmeye başlayarak da MCHC seviyesi normale çevrilebilir. Alkol ve sigara tüketiliyorsa sınırlama getirilmesi, kafein tüketimine de sınırlama getirilmesi ile işe başlayabilirsiniz. MCHC yüksekliği nasıl düşürülür? diye soruyorsanız aşağıdaki besinleri tüketmeye dikkat ederseniz tedavi sürecinizi büyük ölçüde hızlandırırsınız.

•  Yumurta 
• Süt ve süt ürünleri
• Karaciğer ve dalak tarzında sakatatlar
• Kuru fasulye, bamya, Brüksel lahanası, karnabahar, pancar, mercimek, fasulye gibi besinler
• Brokoli, kuşkonmaz, maydanoz, nane, kereviz ve diğer yeşil yapraklı sebzeler
• Badem, fıstık, bezelye, ay çekirdeği, elma, üzüm lahanagiller avokado, muz ve diğer turunçgiller
• Alabalık, ringa, uskumru ve ton balığı gibi balık kaynaklı besinler
• Karides, midye, istiridye ve diğer kabuklu deniz ürünleri

Peki MCHC yüksekliği tedavi edilmezse ne olur? MCHC değerlerinin uzun süre yüksek kalması nadir görülen kan hastalıklarına yol açabilir. Bunun yanı sıra vücut için çok önemli sağlık sorunlarını da beraberinde getirir. MCHC yüksekliği demek vücutta alyuvar üretiminin artması anlamına gelir. Buna bağlı olarak kişinin kanı olması gerekenden daha kalın hale gelir. Kanın kalınlaşmasını takiben pıhtı oluşumu, kalp krizi ve felçgibi sorunlar yaşanabilir. MCHC yüksekliği aynı düşüklüğünde olduğu gibi mutlaka tedavi edilmesi gereken bir durumdur. Tedavinin aksatılmaması, geciktirilmemesi kişi için hayati önem taşır.

Kaynak: Cemre

Kan tahlilinde yazan MCHC nedir? MCHC aralığı kaç olmalı? Hakkında S.S.S.