Endometriozis Nedir, Neden Olur?

Endometriozis nedir? Aslında birçok kadının son zamanlarda şikayetçi olduğu durumdur. Genellikle endometriozis belirtileri ile ön plana gelen bir hastalıktır. Burada teşhis bir jinekolog tarafından konmalıdır. Sonrasında ise endometriozisin olduğu bölgeye ve ne zamandan beri o bölgede var olduğuna dair bir tedavi şekli geliştirilecektir.

Endometriozis Nedir, Neden Olur?

Endometriozis Nedir?

Endometriozis, bağırsaklar, yumurtalıklar, fallop tüpleri veya mesane gibi rahim dışında endometriyal dokunun büyümesi ile karakterize bir hastalıktır. Özellikle adet döneminde şiddetli ağrı gibi belirtilere neden olabilir ancak ayın diğer günlerinde de hissedilebilir. Endometriyal dokuya ek olarak, vücudun başka bir yerinde olmaması gereken dokular olan bez veya stroma da sadece rahim içinde bulunabilir. Bu değişiklik pelvik boşluktaki çeşitli dokulara yayılarak bu bölgelerde kronik inflamasyona neden olabilir.

Endometriozis tedavisi, jinekoloğun rehberliğinde yapılmalıdır ve daha ciddi vakalarda ameliyat yapmak için gerekli olmanın yanı sıra, belirtileri hafifletmeye ve kontrol etmeye yardımcı olan ilaçlarda yine doktor kontrolü altında kullanılabilir.

Endometriozisin Belirtileri

Endometriozisin belirtileri bir kadın için oldukça rahatsız edicidir. Belirtilerin yoğunluğu ve sıklığı aydan aya ve bir kadından kadına göre değişkenlik gösterebilir.

Uterus dokusunun nerede büyüdüğüne bağlı olarak, değişen belirtilere sahip farklı tipte endometriozisler mevcuttur. Bunlar 3 kategoride incelenebilir.

Bağırsak Endometriozisi

Bu tip endometriozis, uterustan gelen doku bağırsak içinde geliştiğinde ortaya çıkar ve bu durumlarda, bazı daha spesifik belirtiler söz konusu olabilir. Bunlar şu şekildedir:

• Çok güçlü kramplarla kabızlık
• Dışkıda kan
• Dışkılama sırasında kötüleşen ağrı
• Çok şişkin bir karın hissi
• Rektumda kalıcı ağrı

Çoğu zaman, bir kadın irritabl bağırsak, Crohn sendromu veya kolit gibi bir bağırsak hastalığından şüphelenmektedir. Lakin gastroenterolog tarafından daha derinlemesine bir değerlendirmeden sonra endometriozdan şüphelenmeye başlayabilir.

Yumurtalıklarda Endometriozis

Endometrioma olarak da bilinen yumurtalık endometriozisi, yumurtalıkların etrafındaki endometriumun büyümesi ile karakterizedir ve bu durumlarda, pelvik bölgede şiddetli ağrı, aşırı adet kanaması ve cinsel ilişki sırasında ağrı gibi belirtilerle kendisini gösterir.

Bu nedenle, bir jinekolog tarafından teşhisin konması önemlidir. Burada dokunun nerede büyüdüğünü ve yumurtalıkların etkilenip etkilenmediğini belirlemek oldukça önemlidir. Bunun için doktor genellikle genel anestezi altında bir laparoskopi yapar, burada derideki bir kesikten ucunda kamera bulunan ince bir tüp yerleştirir ve karın boşluğundaki organlara bakar.

Mesanede Endometriozis

Mesanede endometriozis görülmesi durumunda ortaya çıkabilecek daha spesifik belirtiler şu şekildedir:

• İdrar yaparken kötüleşen pelvik ağrı
• İdrarda irin veya kan varlığı
• Cinsel ilişki esnasında şiddetli ağrı
• Sık idrara çıkma isteği ve dolu mesane hissi

Endometriozis Nedir, Neden Olur?

Endometriozisin Teşhisi

Genellikle jinekolog endometriozisden sadece kadının tarif ettiği belirtileri değerlendirerek şüphelenebilir. Bununla birlikte, tanıyı doğrulamak ve örneğin yumurtalık kistleri gibi diğer seçenekleri ekarte etmek için bir pelvik ultrason yapmak gerekir.

Endometriozis teşhisine yardımcı olması için genellikle doktor tarafından istenen testler şunlardır:

Jinekolojik Muayene

Endometriozisin varlığının tespitinde ve tanısında jinekolojik muayene yapılabilir. Jinekolog spekulum ile vajina ve uterusdaki anormallikleri gözlemlemelidir. Ayrıca tespit edilen özelliklere göre intestinal endometriozis göstergesi olabilecek kistlerin aranması için rektuma da muayene yapılabilir.

Pelvik veya Transvajinal Ultrason

Ultrason muayenesi endometriozis varlığının tespit edilmesinde yapılan ilk tetkiklerden biridir. Pelvik veya transvajinal olarak yapılabilir. Bu muayeneyi yapmak için mesanenin tamamen boşaltılması önerilir. Çünkü bu şekilde organları daha iyi görmek mümkündür.

Ultrason muayenesi, endometriyal dokunun yumurtalıklarda büyüdüğü yumurtalık endometriozisi tanısında da çok faydalıdır. Lakin aynı zamanda mesane, vajina ve rektum duvarındaki endometriozisi de belirleyebilir.

Videolaparoskopi

Videolaparoskopi, endometriozisi teşhis etmek için en iyi muayenedir. Çünkü hastalık hakkında hiçbir şüphe bırakmaz. Lakin daha invaziv bir muayene olduğu için yapılacak ilk muayene değildir. Ayrıca tanıyı ameliyatla sonuçlandırmak mümkündür.

Endometriozisin Tedavisi

Endometriozis tedavisi genel olarak kadının belirttiği belirtilere göre değişkenlik göstermektedir. Aynı zamanda burada önemli olan nokta endometriozisin ne zamandan beri o bölgede olduğudur. Tedavi genel olarak 2 gruba ayrılmaktadır.

• Hafif endometriozis: Ağrıyı azaltan ancak hastalığın gelişimini engellemeyen iltihap önleyici ilaçlar kullanılabilir.
• Derin endometriozis: Rahim dışındaki endometriyal doku miktarını azaltmaya yardımcı olan hormonal ilaçlar veya endometriozis ameliyatı yapılabilir.

Endometriozis Nedir, Neden Olur?

Endometriozis Hamile Kalmaya Engel Mi?

Endometriozis hamile kalmak isteyenleri engelleyebilir ve kısırlığa neden olabilir. Lakin bu her zaman böyle olacağını göstermemektedir. Örneğin, yumurtalıklarda veya fallop tüplerinde endometriozis olduğunda hamile kalmak, diğer bölgelere kıyasla oldukça zor olacaktır. Çünkü bu yerlerdeki dokuların iltihaplanması yumurtanın gelişimini etkileyebilir ve hatta tüplere ulaşmasını engelleyerek sperm tarafından döllenmesini engelleyebilir.

Endometriozis Kilo Aldırır Mı?

Endometriozis, yumurtalıklar, mesane, bağırsak veya periton gibi bulunduğu organlarda iltihaplanmaya neden olduğu için karın şişmesine ve sıvı tutulmasına neden olur. Çoğu kadında kiloda büyük bir artış olmasa da en şiddetli endometriozis vakalarında karın hacminde özellikle pelvik hacimde artış fark edilebilir.

Endometriozis Düşüğe Neden Olur Mu?

Endometriozis belirtileri genellikle hamilelik sırasında düzelir ve hamilelik sırasında oluşan yan etki oldukça düşüktür. Lakin kadın doğum uzmanı tarafından yine de kontrol altında olunması gerekmektedir

Kaynak: Cemre

Endometriozis Nedir, Neden Olur? Hakkında S.S.S.